بنتونیت اکتیو و کاربردهای آن، نقش بنتونیت اکتیو در تجهیزات چاه ارت
در این مقاله توضیحاتی در مورد بنتونیت اکتیو کرمان و کاربردهای آن داده شده است.
بنتونیت اکتیو چیست؟
نوعی خاک رس دانهریز بوده که حداقل متشکل از ۸۵ درصد رس مونتموریلونیت میباشد.
بنتونیت اکتیو یک ماده از خانواده رسها و کانیهای متورم شونده میباشد.
سنگ منشأ بنتونیت اکتیو بازیک است و عمدتا بر اثر هوازدگی و دگرسانی خاکسترهای آتشفشانی و در حضور آب به وجود میآیند.
نکته قابل توجه این نوع خاکها این است که تجزیه خاکستر آتشفشانی معمولا در محیط شور صورت میگیرد.
هرچه از آتشفشان فاصله میگیریم، ضخامت بنتونیت اکتیو نیز کاهش پیدا میکند.
(به عبارتی رابطه معکوسی بین فاصله از آتشفشان و ضخامت بنتونیت اکتیو وجود دارد).
ساختار کلی بنتونیت اکتیو
شکل کلی بنتونیت دارای ساختمان سیلیکاتی بوده و از سه لایه تشکیل شده است.
دو لایه اول چهار وجهی و یک لایه دیگر هشت وجهی میباشد.
همانطور که گفتیم بنتونیت اکتیو از دسته رسها یا شبه رس میباشد.
پس نوعی مادهای معدنی بوده که دارای مونتموریلونیت و تا حدودی بیدلیت است.
پس از این رو میتوان گفت که منظور از بنتونیت اکتیو، رسی است که دارای خلوص حداکثر ۸۵-۹۰ درصد از کانی مونتموریلونیت باشد.
البته ناگفته نماند که خواصی که برای سنجش مرغوبیت بنتونیت عنوان میکنند، به میزان مونتمریلونیت آن نیز بستگی دارد.
بنتونیت اکتیو و کاربردهای آن به چند دسته تقسیم میشود و هر کدام از آنها چه کاربردهایی دارند؟
1)بنتونیت های کلسیم دار یا غیر متورم
2)بنتونیت اکتیو چاه ارت( سدیمدار)
همانطور که میبینید انواع مختلف بنتونیت اکتیو به دو دسته تقسیم شده و هر کدام از آنها با توجه به ویژگیهایی که دارند، بالطبع کاربردهای مختلفی نیز دارند.
از جمله کاربردهای بنتونیت کلسیمدار میتوان به کاربرد آن در تهیه ماسه ریختهگری، به عنوان جاذب روغن و یا گریس،
فیلتراسیون و صافکردن و همچنین تهیه خوراک دام اشاره کرد.
کاربرد بنتونیت اکتیو یا بنتونیت سدیمدار در تهیه گل و سیال حفاری نیز میباشد.
همچنین بنتونیتهای فعال شده با اسید(بنتونیت اکتیو)، در تهیه خاک مخصوص فضولات حیوانی جاذب گریس و روغن به استفاده میشوند.
یک از مزیتهای بنتونیت سدیمدار (که به آن بنتونیت متورم نیز میگویند) این است:
قابلیت جذب آب آن بالا است تا حدی که میتواند آب را تا چندین برابر حجم معمولی خود حفظ کند.
پس از جذب آب این ماده به حالت ژلهای و چسبندگی در میآید.
این نوع بنتونیت اکتیو چاه ارت (بنتونیت سدیم دار) در سیالات حفاری و عمدتا به عنوان بنتونیت اکتیو چاه ارت کاربرد دارد.
ساخت چاه ارت استاندارد با بنتونیت اکتیو
بنتونیت مناسب برای اجرای چاه ارت باید چه ویژگی داشته باشد؟
بنتونیت مناسب چاه ارت بایستی دارای ذرات با اندازه بسیار ریز و سطح تماس خیلی زیاد باشد.
همچنین قابلیت جذب آب 5 الی 8 برابر وزن اولیه خود و افزایش اندازه و حجم تا 13 برابر حجم خشک را داشته باشد.
بهتر است بدانید که ماده بنتونیت چاه ارت هنگامی که به 6 برابر حجم اولیه خود برسد، به شکل ماده ای لزجی شکل در میآید.
در عین حال غلیظ و علاوه بر حفظ شکل خود، در صورت تماس با سطوح دیگر به آنها میچسبد.
با این ویژگی خود میتواند مشکل تراکم خاک و چسبندگی را اصلاح کند.
با توجه به مزیتها و کاربردهایی که تا به اینجا بیان شد و همینطور قیمت مناسب و پایین این ماده،
در مقایسه با مخلوط نمک و ذغال( البته با توجه به اینکه استفاده از مخلوط ذغال و نمک مشکلاتی را به همراه دارد)،
ماده بنتونیت اکتیو را میتوان به عنوان یک الکترولیت مناسب برای اجرای چاه ارت معرفی کرد.
مقایسه بنتونیت اکتیو چاه ارت با ذغال و نمک
آنچه که باید در مورد نمک عنوان شود خاصیت خورندگی آن است.
به علت داشتن همین ویژگی، در صورت استفاده از آن در چاه ارت بعد از مدتی الکترودها به صورت کامل از بین میرود.
و میبایست با صرف هزینه اضافی اقدام به تعویض الکترودها کرد و این روال همچنان ادامه خواهد داشت.
اما در مقابل نمک ماده بنتونیت وجود دارد که فاقد خاصیت خورندگی صفحات و الکترودها میباشد.
بعضی روزها شاهد بارش باران و جاری شدن آبها هستیم.
این آب به تدریج به درون خاک نفوذ کرده و نمک بعد از مدتی شسته شده و به لایههای پایینی زمین میرود.
در نتیجه مقاومت زمین افزایش پیدا میکند که این موضوع یکی از عوامل مشکلساز اجرای چاه ارت است.
پیشتر بیان شد که بنتونیت اکتیو جذب آب بالایی دارد و میتواند برای مدت زیادی رطوبت را در خود حفظ کند.
بنابراین میتوان گفت که استفاده از بنتونیت برای مناطق خشک و کویری بسیار مناسب خواهد بود.
ساخت چاه ارت در ساختمانهای مسکونی، اداری، بیمارستان ها و …. با استفاده از بنتونیت علاوه بر مزایایی که گفتیم،
از لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفه میباشد.
چرا که هم قیمت پایینتر و کیفیت مناسبتر نسبت به ذغال و نمک دارد و هم دیگر نیاز به صرف هزینه اضافی برای تعویض قطعات خورده شده ندارد.
از دیگر تفاوتهای ذغال و نمک در مقابل بنتونیت میتوان به بالا بودن خاصیت تبادل یونی بنتونیت در مقایسه با مخلوط نمک و ذغال اشاره کرد.
همچنین حمل و نقل بهتر بنتونیت در مقایسه با ذغال و نمک قابل توجه است.
ساخت چاه ات با استفاده از بنتونیت و صفحه مسی
(برای آشنایی با صفحات مسی بهتر است مقالات مربوط به صفحات مسی کرمان را، در همین سایت مطالعه کنید.)
مراحل انجام کار و حفاری چاه ارت
مرحله اول – حفاری چاه ارت به قطر تقریبی 90-60 سانتیمتری و عمق 3 متری
مرحله دوم – متصل کردن سیم ارت حداقل در دو نقطه به صفحه مسی
مرحله سوم- قرار دادن صفحه مسی ارت با ابعاد 500*500*3 میلی متر به صورت عمودی در چاه
مرحله چهارم- ریختن دوغاب بنتونیت اکتیو درون چاه ارت به صورتی که علاوه بر فشردگی بتواند تا 35سانتیمتر بالای سطح صفحه را پوشش دهد.
مرحله پنجم- استفاده از ترکیب 30 درصد بنتونیت + 70 درصد خاک + آب برای پر کردن مابقی چاه.
نکات و تکمیلی راجب بنتونیت اکتیو و کاربردهای آن
برای پر کردن چاه ارت با روش و ابعادی که توضیح داده شد، نیاز به مصرف250-200 کیلوگرم بنتونیت دارید.
بنتونیت اکتیو در صنایع دیگر نیز علاوه بر اجرای ارتینگ کاربردهایی دارد و از این میان میتوان به استفاده از آن در:
تهیه خاک و گل حفاری و ماسه ریخته گری
بکارگیری از بنتونیت در سدها به عنوان عامل جلوگیری کننده از نشت آب
مادهای که باعث شفافشدن مایعاتی مثل آبمیوهها میشود
تصفیه کننده آب
آمادهسازی و فرآوری مواد معدنی
عامل به حرکت در آوردن ذرات در رنگها و سایر مایعات قابل اسپری شدن
استفاده از بنتونیت اکتیو در تولید سموم گیاهی و حیوانی، همچنین استفاده از آن در صنایعی نظیر کاغذسازی اشاره کرد.
فروشگاه سیمبان الکتریک فروشنده تجهیزات چاه ارت کرمان و انواع صفحه مسی و سیم و کابل مسی در کرمان و بنتونیت اکتیو کرمان است.
برای اطلاع و خرید میتوانید با شماره های درج شده در وب سایت سیمبان الکتریک تماس حاصل فرمایید.